ANTALYA – Kaleiçi Antik Kenti’nde Helenistik çağdan başlayarak Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı medeniyetlerine ev sahipliği yapan 2 bin yıllık surlara yıllar önce oyuk açılarak, ahşap çerçeveli bir cam yerleştirildiği ortaya çıktı. Antik kente ilişkin resmi kayıtlarda, ahşap doğramanın Antalya’da Muratpaşa ilçesine bağlı Kaleiçi’nin Kılınçarslan Mahallesi’nde 96 ada ve 27 parsel numaralı özel bir mülkte kayıtlı olduğu belirlendi.
Bir villanın Akdeniz’e ve Mermerli Plajı’na bakan cephesinin alt kısmında yer alan kapıyla ilgili kayıtlar, yarım asır önceye dayanan ihmali ortaya çıkardı. Surlardaki tahribatın 70’li yıllarda yapıldığı ve o günden beri restorasyona yönelik bir adım atılmadığı öğrenildi.
BİR BALIKÇI TARAFINDAN YAPILMIŞ
Kaleiçi’nin restorasyon uygulamalarını yapan mimar Nejat Üreğen, surlara açılan camın 70’lerde orada yaşayan bir balıkçı tarafından yapıldığını belirterek, “Bu kapı, 1992 yılında yürürlüğe giren Kaleiçi Koruma Amaçlı Uygulama İmar Planı’ndan önce yapıldığı için dosyada cezai işlem bulunmuyor. Daha sonra yapılan incelemede surların üzerinde açılan bu bölüm, üst tarafında bulunan, bir doktora ait özel mülke dahil edilerek ilgili plana işlenmiş” dedi.
Antalya’da Kaleiçi surlarına açılan cam kapı ‘RÜZGARI ENGELLİYOR’ DİYE YIKTIRILDI
M.Ö. 160-138 yılları arasında hüküm süren Bergama Kralı 2. Attalos tarafından kurulduğu söylenen, Pompeius’un donanma merkezi olan ve Hadrian’a adanan anıtsal kapısıyla bilinen Antalya Kalesi, 3 kez genişletildi. Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde de elden geçirilen surların bir bölümü Cumhuriyet’in ilk yıllarında dönemin valisi ve belediye başkanı Haşim İşcan tarafından ‘rüzgarı engelliyor’ gerekçesiyle yıktırıldı. Kaçak faaliyetlerle defalarca tahrip edildi. Helenistik çağdan başlayarak Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine tanıklık eden kaleden geriye bugünkü Kaleiçi Surları kaldı.
ALANYA KALESİ’NDE DE YAŞANDI
Kaleiçi Surları’nın Selçuklu dönemine tarihlenen kısmındaki bu yarım asırlık tahribat, 2019 yılında Alanya Kalesi’nde yaşanan benzer bir olayı hatırlattı. Villasının duvarına bitişik 2 bin 100 yıllık surlara pencere açtırıp korkuluk yaptıran Avusturyalı Walter Godina, ifadesinde yaptırdığı tüm işlemlerin yasal izne tabi olduğunu savunmuştu.
Alanya Kalesi’nde surlara pencere açılan Walter Godina’ya ait villa Kale surlarındaki eve 1985 yılında yerleşen Godina’ya, “Müzeye bilgi verdim” dese de izinsiz müdahaleden yargılanmış, hakkında cezai işlem yapılmıştı. Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Başkanı ve Alanya Kalesi Kazı Başkanı Prof. Dr. Osman Eravşar’ın ısrarlı girişimleri ile kamulaştırılıp tamir edilen surlar, koruma altına alınmıştı.
