“`html
T24 Dış Haberler
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Astana Formatı çerçevesinde yapılan Dışişleri Bakanları Toplantısı’na katılmak üzere bir araya geldi.
Dışişleri Bakanlığı’nın X sosyal medya hesabından duyurulan bilgiye göre, Hakan Fidan, Katar’ın başkenti Doha’da gerçekleşen 22. Doha Forum’u sırasında İran ve Rusya’nın Dışişleri Bakanları ile birlikte Astana toplantısını gerçekleştirdi.
Rusya Dışişleri Bakanlığı’nın yaptığı açıklamada ise, Türkiye, Rusya ve İran arasında gerçekleşen Astana Formatı Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın resmi olarak başladığı ifade edildi.
Bakanlar, toplantıda Suriye’deki güncel durumu masaya yatıracak.
|
Türkiye, Astana’da hangi mesajları verecek? Resmi kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Astana’daki toplantıda Suriye’deki durumu değerlendirecek ve “Suriye hükümetinin kendi halkıyla uzlaşmaması, ekonomik krizlerin yoğunlaşması, terör örgütlerinin faaliyetleri ve sivil halkın hedef alınması” gibi unsurların bu durumu tetiklediğine dikkat çekecek. İran Dışişleri Bakanı Erakçi, daha önce Türkiye ziyaretinde yaptığı açıklamada, “Suriye’nin güvenliğini bozma projesi bizim için bir siyonist projedir ve bu gerçeği göz ardı etmemeliyiz. Hızlı ve etkili adımlar atarak Suriye’deki huzuru sağlamalıyız.” demişti. Fidan’ın, “2011’deki hataların tekrarlanmaması ve savaş yerine barışın sağlanması gerektiğini” vurgulayacağı belirtildi. Resmi kaynaklar, Suriye’de sivil halkın ve altyapının zarar görmemesi gerektiğini ve azınlıkların haklarının korunmasına yönelik taahhütlerde bulunulacağını ifade etti. Dışişleri Bakanı Fidan, Astana toplantısında, daha önce İran Dışişleri Bakanı ile gerçekleştirdiği görüşmelerdeki gibi, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad‘ın barış sürecini değerlendirmediğine ve halkıyla barış sağlamak için gerekli adımları atmadığına değinecek. Fidan, Esad yönetiminin muhalefeti görmezden geldiğini belirtecek. “Şam yönetimi ile muhalefet arasındaki siyasi sürecin önü açılmalı” Bakan Fidan’ın çözüm önerilerine dair niyetlerini aktaran resmi kaynaklar, gelinen aşamada Şam yönetimi ve muhalefet arasında bir siyasi diyalogun başlatılması gerektiğinin altını çizeceklerini açıkladı. Türkiye’nin Astana toplantısında, “Buradan sonra kalıcı bir barış süreci başlamalı” mesajını vereceği kaydedildi. Ayrıca, Fidan’ın, Türkiye için Suriye’nin toprak bütünlüğünün önemini vurgulayacağı bildirildi. Türkiye’nin, Suriye’de kalıcı bir barış için Esad yönetiminin “halkıyla uyum içinde olması ve tüm etnik grupları kapsayan bir yönetim sunmasının” gerekliliğini dile getirmesi bekleniyor. Dışişleri Bakanı Fidan’ın, Türkiye’nin bu dönüşümü desteklemeye hazır olduğunu ancak terörle mücadelede taviz vermeyeceklerini ifade etmesi öngörülüyor. |
|
Suriye’de çatışmalar alevleniyor; HTŞ liderliğindeki grupların ilerlemesi sürüyor İdlib ile Halep kentleri, birbirine komşu olmakla birlikte, Suriye’nin ikinci büyük kenti konumundadır. Halep, iç savaş öncesinde ülke ekonomisinin merkezlerinden biriydi. 2016 yılından beri ilk kez, Halep’te muhalif gruplar ile Şam yönetimi arasında çatışmalar yaşandı. Bu çatışmalar sonucunda, HTŞ liderliğindeki gruplar Halep’te kontrolü ele geçirdi. 2020 yılının mart ayında, Rusya ve Türkiye, İdlib bölgesinde ateşkes ilan etmiş ve ordular arasında ortak devriyeler yapılacağı açıklanmıştı. Şu an bölgede Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ait pek çok gözlem noktası bulunmaktadır. Son olarak, Hama’da HTŞ güçlerinin kontrol sağladığı ve Humus’a doğru yöneldikleri kaydedildi. 6 Aralık 2011’de meydana gelen ayaklanmanın merkez noktalarından biri olan Dera kenti, HTŞ ve yerel isyancı grupların kontrolüne geçti. Türkiye ve Rusya’dan ilk tepkiler Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, silahlı grupların saldırısını “Suriye’nin egemenliğine yönelik bir tehdit” olarak nitelendirdi. Peskov, “Suriyeli yetkililerin bu duruma hemen bir çözüm bulmasını ve anayasal düzeni sağlamasını bekliyoruz” dedi. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Öncü Keçeli, Halep’teki çatışmalarla ilgili yaptığı açıklamalarda, “İdlib bölgesine yönelik son zamanlardaki saldırıların” bölgedeki gerginliği artırdığını ifade etti. Keçeli, “Yeni gerginliklerin ortaya çıkmaması ve sivil halkın zarar görmemesi Türkiye açısından kritik önem arz ediyor” diyerek gelişmeleri Suriye’nin birliği ve toprak bütünlüğü çerçevesinde yakından takip ettiklerini aktardı. Halep’in ardından Hama’ya yöneldiler; gözler Humus’ta Bölgedeki kaynaklara göre, HTŞ gruplarının Humus kent merkezine girmesi an meselesi. Suriye ordusunun direniş göstermemesi halinde, HTŞ güçlerinin kente ulaşması olası görülüyor. HTŞ’nin Humus’a yaklaşmasının ardından, Suriye’ye karşı muhalefette bulunan yerel silahlı gruplar, ordunun kontrol noktalarına saldırılar gerçekleştirmeye başladı. “Astana süreci, fırsat olarak kullanılamadı” vurgusu Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, İranlı Bakan’ın Suriye’deki çatışmaların tırmandığı anlarda yaptığı Türkiye ziyaretinde düzenlediği ortak basın toplantısında açıklamalarda bulundu. İran Dışişleri Bakanı, “Siyonist rejimin bu gerginlikteki rolünü göz ardı etmek, büyük bir hata olur” derken, Fidan da “Suriye’deki olayları sadece dış müdahalelere bağlamak hatalıdır. Bu, Suriye’nin gerçekleriyle yüzleşmek istemeyenlerin sığındığı bir bahane” şeklinde konuştu. Fidan, bölgedeki gerginliğin artmasında Astana sürecinin yarattığı sessizliğin değerlendirilmediğini belirtti: “Suriye’deki iç savaşın Astana süreci ile durdurulması ve tarafların bir noktada ateşkes sağlanması büyük bir başarıydı. Bu başarıda Türkiye, Rusya ve İran’ın katkısı çok büyüktü. Ancak son yıllarda bu sessizlik süreci, kalıcı bir siyasi çözüm için bir fırsat olabilecekken, yeterince değerlendirilemedi” dedi. Fidan, Türkiye’nin “rejim değişikliği amacının” olmadığını da ifade etti. ABD, Britanya, Fransa ve Almanya’dan ortak açıklama ABD, Britanya, Fransa ve Almanya; Suriye’deki çatışmalarla ilgili yayımladıkları ortak bildiri ile şu ifadeleri kullandı: “Suriye’deki gelişmeleri dikkatle izliyor ve taraflara daha fazla insan yerinden edilmelerinin önlenmesi ve insani yardım erişiminin sağlanması için gerilimi azaltmaları çağrısında bulunuyoruz. Mevcut tırmanış, BM Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı doğrultusunda Suriye’nin öncülüğünde siyasi bir çözüme acil ihtiyaç duyulduğunu vurgulamaktadır” Bölgede hangi güçler var? Rusya ve İran, yeni saldırı dalgasının HTŞ destekli milislerin Halep’i tamamen ele geçirebileceğinden endişe ediyor. İran Devrim Muhafızları’nın önemli bir komutanı olan Kioumar Pourashemi, Halep’teki çatışmalar sırasında hayatını kaybetti. Rus hava kuvvetlerinin hava saldırıları, Suriye ordusunun önemli akaryakıt üssü olan Han Al-Asal bölgesinde yoğunlaştı. Şam yönetimi, Rusya tarafından eğitilen ve geçmişte “Kaplan Kuvvetleri” olarak bilinen 25. Özel Kuvvetler Tümeni’ni bölgeye konuşlandırdı. Şam’ın gönderdiği birlikler arasında, Filistin Kudüs Tugayı ile Rus yapımı T-90 ve geliştirilen T-72 tanklarıyla donatılmış 4. Suriye Tümeni de bulunuyor. Uzun yıllardır İdlib bölgesinde hakimiyet süren HTŞ (eski adıyla El-Nusra Cephesi) Birleşmiş Milletler’in “terör listesi”nde yer almakta. Türkiye’de HTŞ’yi “terör örgütü” olarak tanımaktadır. Türkiye-Suriye ilişkilerindeki normalleşme çabaları Saldırılar, Türkiye-Suriye normalleşme çabalarının hız kazandığı bir dönemle örtüşüyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ile görüşme isteğini dile getirmişti. Erdoğan, Suudi Arabistan ve Azerbaycan ziyaretlerinden dönerken yaptığı bir açıklamada, “Hâlâ Esad ile görüşmeyi arzuluyorum. Suriye ile Türkiye arasındaki terör yapılarını etkisiz hale getirmeliyiz. Suriye’de kalıcı barışın sağlanması için gereken adımlar net ve ortada. Normalleşme için Suriye tarafına elimizi uzattık. Bu süreç, Suriye topraklarında barış ve huzuru sağlayacaktır.” diyerek hedeflerini belirtti. |
|
NAMIK DURUKAN YAZDI Dera kontrol altında; HTŞ’nin ilerlemesi sürüyor; DSG, Deyrizor petrol bölgesinde etkinliğini artırdı; SMO, Münbiç’e saldırı hazırlığı içerisinde Suriye ordusu cephelerden Şam’a geri çekiliyor: HTŞ, Humus’a girmeye hazırlanıyor Münbiç’e geniş çaplı saldırılar planlanıyor; SMO güçleri, Münbiç’e askeri sevkiyat yapıyor: Sabah operasyon bekleniyor HTŞ, Hama’ya 5 kilometre mesafeye ulaştı; birçok ilçe, köy ve askeri tesis kontrol altında; Humus alınırsa, Şam’ın önü açılacak PYD/YPG, Fırat’ın batısını terk ediyor: Tel Rıfat sonrası Menbiç’ten de çekiliyorlar Kuzeybatı Suriye’de yoğun çatışmalar: Harita değişikliğine yol açan operasyonlar devam ediyor, Batı Halep’te hava saldırıları sürüyor HTŞ liderliğindeki gruplar, Halep’in kapılarına dayanmış durumda; şehir merkezine 5 kilometre mesafedeler HTŞ, Halep’in dış mahallelerine girdi; şehir merkezine doğru ilerliyorlar: Şam-Halep karayolu da kontrol altına alındı Rus hava saldırıları Halep’i hedef alıyor: HTŞ destekli gruplardan YPG’nin elindeki havaalanına saldırı hazırlığı yapılmakta İdlib tamamen HTŞ kontrolüne girdi; hareketlilik Hama’ya kaydı: Gruplar kente adım atmaya başladı SMO, Tel Rıfat ve Afrin bölgesine saldırıya geçti; PYD/DSG cephelerine bombardıman gerçekleşiyor Suriye Milli Ordusu, Tel Rıfat’a girdi; ‘Sırada Münbiç var’ iddiaları dolaşıyor Fırat’ın batısını boşaltıyorlar: ABD destekli PYD/DSG, Deyrizor’da İran milislerine sınırlı operasyon başlatacak iddiaları gündemde Münbiç’e büyük bir saldırı için hazırlıklar devam ediyor; SMO, Münbiç’e önemli sevkiyatlar gerçekleştiriyor SMO’nun ilerlemesi duraksadı; Suriye ordusundan sınırlı bir karşı koyma görülüyor: ABD güçleri Deyrizor’da alan genişletmek için İranlı gruplara yeni operasyonlar düzenliyor Suriye ordusu, iki gün içinde geri çekiliyor; HTŞ liderliğindeki gruplar Hama’ya giriyor |
“`
